اقبال عَقدائی، علیرضا (6 فروردین ۱۳۳۶-6 فروردین ۱۳۶۰)، مسئول ستاد بسیج عشایر مسلمان عرب آبادان و اروندکنار.
او در روستای دهاقان شهرستان شهرضا در جنوب استان اصفهان متولد شد. پدرش محمدرضا، کشاورز و مادرش فاطمه‌بیگم، خانه‌دار بود. علیرضا سه‌ساله بود که خانواده‌اش به‌سبب اینکه برخی از اعضای فامیل در عقدا (شهری در شهرستان اردکان* واقع در شمال غربی استان یزد*) ساکن بودند، به آنجا رفتند؛ بدین‌ترتیب، علیرضا دورۀ ابتدایی را در ۱۳۴۷ ش، در دبستان خیام و دورة راهنمایی را در ۱۳۵۰ ش، در مدرسة ادب به پایان رساند. پس‌ازاین دوره، چون امکان ادامۀ تحصیل در عقدا فراهم نبود و نیز به‌سبب علاقه به علوم دینی، تصمیم به تحصیل در قم گرفت؛ اما به دلیلی نامعلوم این تصمیم عملی نشد؛ بنابراین، به اصفهان رفت و در هنرستان کشاورزی کبوترآباد، در رشتۀ کشاورزی، دیپلم فضای سبز گرفت. در ۱۳۵۵ ش، به خدمت سربازی رفت و تا پیش از پیروزی انقلاب در بهمن ۱۳۵۷، دورة خدمتش را در بندر گناوه، واقع در شمال شرقی استان بوشهر، به پایان رساند (اداره ... ؛ سپاه ... ، فرم ... فردی، کارت ... ؛ فرهنگ ... ، ذیل نام؛ اقبال عقدائی، محمودرضا). در همین ایام و در بحبوحۀ انقلاب اسلامی، به عقدا برگشت و در راه‌پیمایی مردمی بر ضد حکومت پهلوی شرکت کرد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به عضویت بسیج درآمد و در برق‌رسانی و تأسیس کتابخانه، در عقدا نقش اساسی داشت؛ همچنین، در امور فرهنگی، ازجمله تشکیل کلاس‌های عقیدتی و آموزش قرآن و احکام نیز فعالانه عمل می‌کرد (سپاه، فرم ... شهید).
او پس از آغاز جنگ تحمیلی، به آبادان در جنوب غربی خوزستان رفت و به عضویت ستاد بسیج عشایر مسلمان عرب آبادان و اروندکنار درآمد و پس از گذراندن دورۀ آموزشی، به ریاست ستاد این واحد منصوب شد؛ پس‌ازآن، به عضویت ستاد جنگ‌های نامنظم شهید چمران درآمد و به‌صورت مستمر، در کنار مصطفی چمران (شهادت: ۳۱ خرداد ۱۳۶۰، فرمانده ستاد جنگ‌های نامنظم) در دشت آزادگان، به‌ویژه در سوسنگرد در غرب استان خوزستان حضور یافت. سرانجام، در دورۀ محاصرة آبادان، براثر اصابت گلولۀ مستقیم در این شهر به شهادت رسید. پیکرش را پس از تشییع، در عقدا به خاک سپردند (همان، فرم ... فردی، نامه ... ؛ فرهنگ، همان‌جا).
از خصوصیات اخلاقی شهید، توسل زیاد به ولایت و اهل‌بیت (ع) و تلاوت قرآن بود (سپاه، فرم ... شهید).
در وصیت‌نامۀ شهید آمده است: «پروردگار خود را که هم او بینا و توانا و آفریننده زمین و زمان می‌باشد قسم می‌دهم که شهادت را که درجه رفیعی می‌باشد، به تمام پویندگان راه خودش ارزانی دارد و اکنون که در این خط قرمز شده از خون شهیدانمان و آتش بی‌امان دشمن می‌باشم درود خود را به تمام هموطنان مسلمان مبارز خود می‌فرستم و امید آن را دارم که با دعای نیمه شب بعد از نماز شب این عزیزان خداوند شهادت که مرگ سرخ در محراب نماز و خون می‌باشد به این بنده گناه‌کار خود ارزانی نماید» (بش).
مآخذ: ادارة ثبت‌احوال شهرستان شهرضا، شناسنامه، سند مورخ ۱۳۳۶ ش، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ اقبال عقدائی، علیرضا، وصیت‌نامه، سند مورخ ۱۳۵۹ ش، سند بش، موجود در همان‌جا؛ اقبال عقدائی، محمودرضا (برادر شهید)، مصاحبه با محمدحسین کاظمی، ۲۵ فروردین ۱۳۹۹؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان یزد، فرم اطلاعات شهید، سند بی‌تا، سند بش، موجود در اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ همان، فرم اطلاعات فردی، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، کارت پایان خدمت سربازی، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ همان، نامة ستاد عملیات انقلاب اسلامی عشایر مسلمان عرب، سند بی‌تا، سند بش، موجود در همان‌جا؛ فرهنگ اعلام شهدا: استان یزد، به کوشش مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و امور ایثارگران، تهران: شاهد، ۱۳۹۵ ش.
/ مرتضی دهقانی تفتی/